1. تکلیف شناسی
جامعه انسانی به ویژه جامعه دینی، بستر حضور متعهدانه و تکلیف شناسانه شهروندان در عرصه مشارکت جویی های مثبت و مفید اجتماعی است. این حقیقت، در زبان پیامبراعظم صلی الله علیه و آله به زیبایی تبیین شده است: «کُلُّکُم راعٌ وَکُلُّکم مَسئُولٌ عَن رَعیِّتِهِ.» اگر شهروندان این حقیقت را با همه وجود احساس کنند و تکلیف اجتماعی افراد در جامعه نهادینه شود، آن جامعه از آفات مصون می ماند. امام حسین علیه السلام نیز که هادی بشری است، با شناخت کاملی که از تکلیف و مسئولیت خویش داشت، در میدان ادای تکلیف قدم گذاشت و برای نجات مردم از ستم، بزرگ ترین هزینه را پرداخت.
2. ولایت مداری
از نگاه قرآن و اهل بیت علیهم السلام ، جهان بر مدار ولایت می گردد و هیچ امری در نظام تکوین، از دایره ولایت حق، خارج نیست. در نظام تشریع نیز شرط نجات و هدایت حقیقی، قرار گرفتن در قلمرو هدایت ولیّ خدا و امام است. امام زین العابدین علیه السلام نیز تمام عزت را در پیروی از زمام داران شایسته می داند.
3. صبر و استقامت
جامعه دینی، جامعه ای است با اهدافی بلند و ارزشمند که دست یابی به آن، سختی ها و مشکلات بزرگی را به همراه دارد. قرآن، عالی ترین نتیجه صبر و استقامت را عزت و سرافزاری می داند.
انقلاب عاشورا، درخشان ترین تابلوی صبر و پایداری است. از رهگذر استقامت و پایداری امام حسین علیه السلام ، حضرت زینب علیهاالسلام و اهل بیت و یارانش، ترفند دشمنان در حذف خاندان عصمت و طهارت نقش بر آب شد.
ملت ما نیز این حقیقت را در انقلاب اسلامی ایران به ویژه دفاع مقدس تجربه کرده است و همین ویژگی بود که استکبار جهانی و سرسپردگانش را در برابر ملت ما به زانو درآورد.
4. شجاعت
جامعه عزت مند، جامعه ای شجاع و دلیر است؛ زیرا یکی از ابزارهای مستکبران برای تسلط بر مستضعفان، تهدید بوده است. امام حسین علیه السلام و یارانش با شجاعت با جبهه استضعاف روبه رو شدند و با شجاعت و نهراسیدن، سدّی نفوذناپذیر در برابر دشمن ایجاد کردند و سرمشقی ماندگار برای تمامی زمان ها شدند.
امام خمینی(قدس سره) نیز این مطلب را به زیبایی بیان می کند، آنجا که می گوید: «امریکا هیچ غلطی نمی تواند بکند».
بدون شک، کسانی که می ترسند و زمزمه شوم مذاکره را سر می دهند، ناخواسته تن به زندگی ذلت بار خواهند داد.
5. آگاهی و زمان شناسی
آگاهی و زمان شناسی تا آنجا اهمیت دارد که می توان آن را یکی از شناسه های جامعه دینی ذکر کرد. با توجه به این که یکی از ابزار سلطه گران، در جهل نگاه داشتن جوامع اسلامی است، تنها کسانی می توانند توطئه های مستکبران را شناسایی کنند که اهل بصیرت، آگاهی و درایت باشند.
حسین بن علی علیه السلام نیز همان طور که در زیارت اربعین آمده است، جان خود و یارانش را برای نجات مردم از جهالت فدا کرد. در آن زیارت می خوانیم: «گواهی می دهم و باور دارم که او خون باکش را در راه تو (خداوند) نثار کرد تا بندگانت را از جهالت و وادی گمراهی برهاند».
از مهم ترین رهیافت های انقلاب اسلامی ایران نیز بیداری فرا گیر مردم است که عنصری لازم و اجتناب ناپذیر برای تمامی مستعضفان جهان در مسیر مقابله با استکبار جهانی به شمار می رود