ما ایرانیان 3 وعده غذایی اصلی و 2 وعده نیمروزی در برنامه غذایی روزانه داریم .

وعده های غذایی اصلی : صبحانه ، ناهار ، شام

میان وعده ها : حد فاصل بین صبحانه تا ناهار و ناهار تا شام ( عصرانه )

پس از بیدار شدن از خواب شبانه (6 - 9 ساعت) احساس گرسنگی می کنیم وبدن به اولین وعده غذایی که صبحانه نامیده می شود نیازمند است .

صبحانه شامل : نان ،پنیر، کره ،مربا ،عسل ،تخم مرغ و… نوشیدنی : شیر،چای، آب میوه و….

صبحانه قبل ازشروع کارهای روزانه صرف می شود . فاصله صبحانه تا ناهار میان وعده نام دارد ، که می تواند خوراکی بسیار سبک ومغذی برای بدن باشد ، مانند : انواع میوه ها ، انواع مغزها، خشکبار، یک ساندویچ کوچک ، آب میوه یا شیر، کیک یا بیسکویت .

اگر میان وعده جای صبحانه را بگیرد ، بدن کودک ازصبحانه محروم می شود و در ساعت مشخصی که باید تمایل به خوردن ناهار ( وعده غذای اصلی ) داشته باشد ، نیازی احساس نخواهد کرد . در نتیجه نظم لازم دررژیم غذایی سالم ازبین خواهد رفت .

نکته : اگر در میان وعده ها به جای خوراکی سالم ومناسب با هله هوله ها معده فرد وبخصوص معده کوچک کودکان پرشود ، مسلمأ رغبتی به خوردن غذاهای سالم و مفید نخواهند داشت .

بسته های خوراکی آماده در مارکت ها مملو ازشکر،نمک،رنگ ها،اسانس ها،مواد نگهدارنده و… بوده و بیش ازمیوه ها، سبزیجات وساندویچ نان وپنیر کودک را جذب می کند .

* وظیفه ما بزرگسالانِ مسئولِ کودک در رابطه بااین موضوع مهم چیست ؟

کودک باید بیاموزد برای بازی کردن ، جست وخیز کردن ، پریدن ، رشد ، یادگیری و… بدن او احتیاج به انرژی دارد و این انرژی ازطریق غذا و خوراکی های لازم بدست می آید . با نخوردن یا کم خوردن مواد ضروری ،بدن کم کم به کمبود ویتامین ها،املاح و….مبتلا خواهد شد .

* میتوان برای او مثال گیاه را مطرح کرد. آب زیاد ، کم آبی و آب نا سالم ، کمبود نور خورشید وهوا ، هوای آلوده چه تأثیری بررشد گیاه خواهد داشت ؟

ونیز احتیاج ماشین به بنزین و …

غذا خوردن زمان مشخصی دارد ونیز بایستی به مقدار و نوع آن توجه کرد . کودکی که ساعت 9:30 ساندویچ و شیر می خورد با میل و رغبت ناهارش را می خورد . اما کودکی که همین تغذیه را ساعت 11:30 می خورد مسلما میلی به خوردن ناهار نخواهد داشت . با مشارکت کودک در تهیه وآماده سازی غذا آنان بیش ازپیش به خوردن راغب می شوند . بهتر است برای فرزندان دلبندتان خوراکی تازه را بعنوان میان وعده قرار دهید تا غذای سالم خوردن را بیاموزند . همه ما می دانیم اگر فردی به خوردن خوراکی های کم ارزش از نظر کیفیت غذایی عادت کرد وتنها یاد گرفت برای رفع گرسنگی معده اش را پرکند در بزرگسالی میبایست با مشکلات فراوانی دست وپنجه نرم کند . پیشگیری بهتر از درمان است، درد ورنج به همراه ندارد پس ،از امروز به فکر سلامتی ِ حال وآینده کودکان دلبندمان باشیم .

متأسفانه گاهی برخی از والدین باشیوه های غلط کودک را مجبور به خوردن می کنند .

والد : اگر غذاتو تمام نکنی …………..

والد : باید همه غذاتو بخوری وگرنه ……………

با این روش غلط به کودک یاد می دهیم که غذا نیاز بدن نیست بلکه، وسیله ای است برای رسیدن به خواسته هایمان . کم کم او هم این کار رابا ما خواهد کرد .

کودک : به شرط این غذامو می خورم که ……….

کودک : من این غذا رو می خورم پس تو هم باید ………….

*با تحت فشار قراردادن کودک دراو حساسیت ایجاد نکنیم . به زودی کودک خواهد فهمید که چگونه با نخوردن رفتار والدین را کنترل یا تلافی کند و یا همه توجهات را به خود جلب کند . کودکی که امروز به زور واجبار و با شرط غذا می خورد، زمانی که ما حضور نداریم علیرغم نیاز بدنش آیا بازهم چیزی خواهد خورد؟ آیا قراراست همیشه کسی مانند پلیس وبازرس غذا خوردنش راکنترل کند؟ مسلماً چنین نخواهد بود .

پس شیوه صحیح چگونه خوردن ، چه غذایی خوردن ، چه مقدار، چه زمانی و کجا غذا خوردن را به کودکان بیاموزیم ، تا دراین امر مهم وحیاتی مستقل شوند و مهمتر اینکه ساعتی توﺃم با آرامش و لذت را تجربه کنند .

با این تفاسیر ساعت حضور در مدرسه زمان مناسبی برای تغذیه (میان وعده) است نه خوردن صبحانه وناهار.

نویسنده : سرکار خانم لیلا خفری نژاد