در تاريخ ولادت امام هشتم حضرت رضا (ع) اختلاف بسيار است و اقوال گوناگونى نقل شده است ولى مشهور آنها اين است که آن حضرت پنجشنبه يازده ذيقعده 148 در مدينه منوره چشم به جهان گشود و با نور خود اين جهان را منور گردانيد. نامش على لقب رضا، سراج الله، نورالهدي، قره عين المومنين، غيظ الملحدين، صابر فاضل، وفي، صديق، زکي. نام پدر: موسى‌بن جعفر (ع.) نام مادر امام رضا (ع:) نجمه، اروي، تکتم، سکن، سمانه و هنگامى که حضرت رضا از او متولد شد او را طاهره ناميدند. از القاب ايشان، صقر، شقراء و خيزران مى‌باشد و کنيه او ام‌ کلثوم و ام البنين مى‌باشد.

مرحوم شيخ صدوق در کتاب عيون اخبار الرضا نقل کرده است: على ابن ميثم مى‌گويد: حميده مادر امام موسى‌بن جعفر (ع) که از اشراف و بزرگان عجم بود کنيزى خريد و اسم آن را تکتم گذاشت آن کنيز از لحاظ عقل، دين و حيا از بهترين زنان بود و به بانوى خود حميده خاتون بسيار ارزش قائل مى‌شد و به او احترام مى‌گذاشت. از آن روزى که او را خريده بود به دليل عظمت و جلالت او در کنارش نمى‌نشست. روزى حميده خاتون به پسرش موسى بن جعفر (ع) گفت: يا بنى ان تکتم جاريه ما رايت قط افضل منها يعنى پسرم تکتم کنيزى است که من از او بهتر نديده‌ام و شک ندارم به اينکه خداوند متعال بزودى نسل او را ظاهر خواهد کرد، او رابه تو مى‌بخشم و سفارش مى‌کنم که حرمت او را رعايت نماييد. راوى مى‌گويد: حضرت رضا (ع) بسيار شير مى‌خورد. روزى مادرش تکتم گفت: زن شيردهى مى‌باشد که به من کمک کند، گفتند مگر شير تو کم است، گفت: نمى‌توانم دروغ بگويم، به خدا سوگند که شير من کم نيست ولى از روزى که اين فرزند متولد شده است به خاطر شير دادن نمازهاى مستحبى و تسبيحات من کم شده است. (1) مرحوم آيت الله خويى آورده که: شيخ صدوق از عون ابن محمد کندى روايت کرده است که: من هرگز کسى از ابوالحسن، على بن ميثم عارف‌تر به کارهاى ائمه (ع) اخبار و ازدواج آنان نديده‌ام. (معجم الرجال، الحديث ج 13، ص 219)