بسم الله الرحمن الرحیم

إِلَّا الَّذِینَ تَابُواْ وَأَصْلَحُواْ وَبَیَّنُواْ فَأُوْلَئِکَ أَتُوبُ عَلَیْهِمْ وَأَنَا الْتَّوَّابُ الْرَّحِیمُ‏ (البقرة/۱۶۰)‏

مگر آنها که توبه کردند و (اعمال بد خود را با اعمال نیک) اصلاح نمودند و (آنچه را کتمان کرده بودند) آشکار ساختند، که من (لطف خود را) بر آنان باز مى‏ گردانم، زیرا من توبه پذیر مهربانم.

تفسیر نور (حجت الاسلام و المسلمین قرائتى)‏

نکته ‏ها:

براى گناه کتمان، همچون سایر گناهان، راه توبه و بازگشت باز است. امّا توبه‏ ى واقعى، با پشیمانى قلبى و اصلاح عمل و بیان موارد کتمان صورت مى‏ گیرد. توبه‏ ى کسى که نماز نخوانده آن است که نمازهاى خود را قضا کند. توبه کسى که مال مردم را تلف کرده آن است که باید همان مقدار را به صاحبش برگرداند. در این مورد نیز کسى که با کتمان حقایق، به دنیاى علم، اندیشه و نسل‏ها، خیانت کرده، فقط با تبیین حقایق و بازگوئى آنهاست که مى‏ تواند گذشته را جبران نماید.

خداوند به شیطان فرمود: «انّ علیک لعنتى»(۱) لعنت من بر تو. و در آیه بعد مى‏فرماید: «علیهم لعنة اللَّه…» پس کتمان کنندگان و شیطان، در یک ردیف هستند.

پیام‏ ها:

۱- خداوند، امکان توبه و بازگشت را براى خطاکاران، در هر شرایطى فراهم نموده است. «یلعنهم اللّه… الاّ الّذین تابوا»

۲- کتمان حقایق دینى، فساد است، زیرا به توبه کننده، فرمان اصلاح و جبران داده شده است. «تابوا واصلحوا»

۳- توبه‏ ى هر گناه، متناسب با آن است. توبه ‏ى کتمان، بیان حقایق است. «تابوا… وبیّنوا»

۴- چون در مقام تهدید وتوبیخ، لعنت خداوند شامل حال کتمان کنندگان شد، در مقام مهربانى نیز کلمات «اَنَا» و «توّاب» و «رحیم» بکار رفته تا بگوید: من خودم با مهربانى مخصوصم، به شما باز مى‏ گردم. «یلعنهم اللَّه… انَا التوّاب الرّحیم»

۵ – تهدید گنهکار و بشارت نیکوکار، دو رکن اساسى براى تربیت فرد و جامعه است. «یلعنهم اللّه… انَا التوّاب الرّحیم»

۶- بازگشت لطف خداوند به توبه‏ کنندگان، دائمى، قطعى و همراه با محبّت است. «اتوب علیهم و انَا التوّاب الرّحیم»

منابع :

۱) ص، ۷۸

برگرفته از نرم افزار قرآنی نسیم رضوان