با پیروزی انقلاب تحولی بزرگ در همه عرصه ها شکل گرفت. در این تحول حرکت علمی  کشور نیز سهمی مهم  دارد.

توجه و تأکید ویژه رهبر معظم انقلاب اسلامی بر لزوم پشرفت سریع علمی کشور موجب شد تا اکنون ایران در زمینه فناوری و تحقیقات سلولهای بنیادی جزء 10 کشور برتر جهان باشد و در حوزه فناوری نانو نیز رتبه ششم دنیا را داشته باشد.

در حوزه هوا-فضا نیز  با اینکه فعالیت در این حوزه  دیر آغاز شد اما طی سالهای اخیر در حرکتی جهشی با ارسال ماهواره‌ و فرستادن موجود زنده به فضا ؛ایران موفق شد در میان 9 کشور صاحب چرخه کامل فناوری فضایی در دنیا قرار گیرد.

دستاوردهای ایران در عرصه هوا – فضاه  فصل مهمی از موفقیت های علمی ایران است . این در زمینه پروژه های صنایع فضایی و موشکی به  پیشرفت های بزرگی دست یافته  که موجب شگفتی است.  

“آندره یفستراتوف" کارشناس امور خاورمیانه روسیه با  بیان اینکه دستاورد های دانشمندان ایرانی در زمینه ربات سازی شگفت انگیز است، می گوید: پیروزی های ربات‌های ساخت جمهوری اسلامی در مسابقه های تخصصی بین المللی را می توان تصویر این واقعیت دانست. 

“یفستراتوف" همچنین با اشاره به حضور دانشمندان ایرانی در اجرای طرح گسترده انرژی گرما هسته ای در طرح های  بین المللی تصریح می کند: این پیشرفت ها نشان می دهند  که محققان ایرانی در میان پیشگامان بسیاری از زمینه های علمی در سطح جهان قرار دارند. 

در حوزه پزشکی نیز دستاوردهای بسیاری بدست آمده  که تنها در یک بخش با خدمات بهداشتی ارائه شده پس از انقلاب اسلامی، ایران هم اکنون با وجود تحریم های ظالمانه از نظر افزایش امید به زندگی، کاهش مرگ مادر و کودک، گسترش دانش آموختگان علوم پزشکی، پیشرو بودن در درمان های جدید، تولید داروهای مبتنی بر فناوری های جدید از جمله کشورهای تراز اول دنیاست. 

جمهوری اسلامی علی‌رغم تمام تحریم‌ها و فشارهای ظالمانه کشورهای مستکبر با تکیه بر دانش بومی و تلاش  جوانان متخصص خود توانسته به چرخه کامل سوخت هسته‌ای (غنی‌سازی) دست یابد و از نظر دانش علمی و فناوری در این عرصه در ردیف معدود کشور پیشرفته جهان قرار گیرد.

پیشرفت‎های علمی و دست‌یابی ایران به برخی از فناوری‎های نوین در کوتاه‌ترین زمان به گونه‌ای حیرت‌انگیز بوده که بسیاری از رسانه‌های جهان به آن اذعان کرده اند.

وب‌سایت«idgconnect» در تاریخ 19 ژانویه 2015 در مطلبی با عنوان «جایگاه علم در ایران» به قلم «اندرو براون» به رشد شتابان تولیدات علمی در ایران اشاره می‌کند و می‌نویسد: شاید برای مردمان کشورهای غربی که عادت به تداعی ایران با سلاح هسته‌ای، تحریم‎های بین‌المللی، قوانین سخت‌گیرانه و…دارند، شنیدن اینکه ایران در رشد پژوهش علمی مقام نخست جهان دارد، تعجب‌برانگیز باشد، اما برای کسی برنامه هسته‌ای ایران را در نظر داشته باشد، اندکی از شنیدن این خبر تعجب نخواهد کرد.

اساس و پایه برنامه هسته‌ای ایران، علم است وایران همچنان در حال کسب دست‌‍آوردهای زیاد در عرصه علم است.

علی اکبر صالحی رییس سازمان انرژی اتمی ایران در آئین یازدهمین سالروز ملی فناوری هسته‌ای با اعلام خبر بهره برداری از ‘فاز اوّل مرکز پرتودهی صنعتی با استفاده از شتاب دهندۀ رودوترون ‘ ، ‘مرکز تولید رادیو داروهای PET با محوریت تولید رادیو داروهای FDG’ و ‘ اوّلین کارخانۀ پُرعیارسازی سنگ اورانیوم ‘ گفت: "جمهوری اسلامی ایران چهارمین کشور دنیا و نخستین کشور غرب آسیاست که از مزایای این دانش بهره مند می شود. نخستین پایلوت آزمایشگاهی ایزوتوپ های پایدار در سایت فردو بزودی به عنوان پشتوانۀ بزرگ در حوزۀ تحقیقات و پژوهش های راهبردی هسته ای مورد استفاده قرار خواهد گرفت.”

بر اساس گزارش «اسکوپوسScopus»، ایران از نظر تولید مقاله‌های پژوهشی رتبه 17 جهان را کسب کرده‌ است . این مرکز سنجش علمی ، پورتال‎های معتبر پژوهشی و مقاله‌های دانشگاهی منتشر شده  در سطح جهان  را بررسی و  کشورهای جهان را براساس مقاله‌های علمی رتبه‌بندی می‌کند.

«اندرو براون» با بیان این که سرعت رشد تولیدات علمی ایران در حوزه‌های مختلف علمی صورت گرفته در خصوص علت پیشرفت علمی ایران می‌نویسد: همانند هر جای دیگری پیشرفت چشمگیر تولیدات علمی ایران را نمی‌توان تصادفی دانست، دولت ایران پشتیبانی زیادی از پژوهش‎های علمی دارد و هم‌اکنون 75 درصد هزینه‌ پژوهش‎های علمی را پشتیبانی می‌کند و تا بالاترین سطح آموزش عالی و صنایع مشارکت دارد.

«شلومو مایتال» از پژوهشگران ارشد اسرائیل در واکنش به رشد سریع علمی دهه اخیر ایران در تاریخ 6 ژانویه 2016 گزارشی هشدارآمیز خطاب به مقامات اسرائیلی با عنوان «آیا ایران برنده جنگ فن‌آوری خواهد بود؟» در پایگاه «جروزالم پست» منتشر کرد.

به نوشته «شلومی مایتال» هرتزل هالوی (Herzl Halevi) رئیس وقت اطلاعات ارتش اسرائیل در 29 اکتبر 2016 در نشست محرمانه‌ای در «دانشکده مدیریت تل‌آویو» گفته بود«اگر از من بپرسید که آیا طی 10 سال آینده جنگی بین اسرائیل و ایران رخ خواهد داد، پاسخ من به این پرسش پاسخی تعجب‌برانگیز خواهد بود. باید بگویم ما هم‌اکنون درگیر جنگ با ایران هستیم؛ ما در حال جنگ فناوری با ایران هستیم. مهندسان ما همین حالا درگیر نبرد با مهندسان ایرانی هستند و روزبه‌روز این جنگ نیز شدیدترخواهد بود».

«هرتزل هالوی» در گفتگویی با روزنامه «هاآرتص» می‌گوید: از زمان پیروزی انقلاب 1979 (1357) تاکنون شمار دانشگاه‌ها و دانشجویان ایرانی 20 برابر شده‌ است، در حالی‌که این رقم در اسرائیل 3.5 برابر است. روی‌آوری و ورود به رشته‌های مهندسی، فناوری و علوم پایه در ایران سر به‌ فلک کشیده‌ است.

به نوشته «شلومی مایتال» هم‌اکنون بیش از 2 میلیون دانشجو در رشته‌های مهندسی و علوم‌پایه در ایران تحصیل می‌کنند که از سال 2004، صدوشصت‌ویک درصد افزایش نشان می‌دهد. او اذعان می کند که دست‌آوردهای واقعی پیشرفت علمی ایران جهانیان را شگفت ‌زده می‌کند.

بنا به داده‌های شرکت چند ملیتی «تامسون رویترز» که اطلاعات جهانی را جمع‌آوری می‌کند و مرکز آن در شهرهای نیویورک و تورنتو است، ایران با توجه به چاپ مقاله‌های علمی در ژورنال‎های بین‌المللی در حال حاضر سریعترین رشد تولید علمی در جهان دارد.

«شلومی مایتال» در پاسخ به چرایی رشد سریع تولید دانش در ایران همزمان با اعمال تحریمهای بین‌المللی می‌نویسد: طنز ماجرا اینجاست که تحریم‎هایی اقتصادی که غرب برای اعمال فشار به ایران وارد کرد در واقع عامل اصلی رشد سریع تولیدات علمی در ایران است.

 سازمان یونسکو در گزارشی در بخش علمی این نهاد که با عنوان «به سوی 2030» منتشر شده می نویسد: تحریمها (علیه ایران)…چالش جدی را برای سیاستگذاران ایجاد کرد تا برای تولید ثروت تمرکز خود را از صنایع استخراجی به سمت سرمایه انسانی چرخش دهند که این امر به روند تغییر اقتصاد منابع-محور به اقصاد دانش‌بینان شتاب بخشید.

بر اساس گزارش یونسکو، ایران در زمینه حجم مقامات علمی مرتبط با نانو تکنولوژی رتبه هفتم جهان داشته و بین سال‎های 2006 تا 2011 شمار شرکت‎های مشغول به فعالیتهای R&D(تحقیق و توسعه) بیش از دوبرابر شده‌ است.

ورود موفقیت آمیز و همزمان ایران به جمع  کشورهای پیشرفته در زمینه علوم جدید مانند نانو تکنولوژی از دیگر افتخارات ایران پس از پیروزی انقلاب است. ایران اکنون رتبه هفتم جهانی را در این زمینه بدست آورده است. در سایر علوم و فناوری های نوین نیز جوانان ایرانی با  کسب موفقیتهای جهانی در مسابقات والمپیادهای مختلف علمی جهان، نشان دادند که می توانند حتی با وجود سخت ترین  تحریم ها و کارشکنی ها راه پیشرفت و اقتدار را طی کنند.

رهبر معظم انقلاب در این باره در سخنانی با اشاره به دستاوردهای کسب شده خاطر نشان می کنند: «همه این پیشرفت‌های علمی و اجتماعی و فنی در شرایط تحریم اتفاق افتاده است؛ این خیلی مهم است. دروازه‌های علم را، دروازه‌های فناوری را بر روی ما بستند، راهها را مسدود کردند، محصولات مورد نیاز ما را به ما نفروختند و ما اینجور پیشرفت کردیم».

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، در بیان اهمیت این پیشرفت ها و با اشاره به قطع کامل وابستگی ایران به آمریکا می گویند : دشمن با رصد تحولات و فعالیت‌های جمهوری اسلامی ایران، از تبدیل ایران از «کشوری عقب‌افتاده و وابسته» به کشوری «اثرگذار، متنفذ و برخوردار از اقتدار روزافزون سیاسی، دفاعی و علمی»، کاملاً عصبانی و به‌شدت نگران است.118

نویسنده: جمشید امین زاده