امام صادق (علیه السلام) در تبیین موقعیتی که شیعه در عصر غیبت در آن قرار می‌گیرد می‌فرماید: چگونه خواهید بود هنگامى كه نه امامى دارید كه شما را هدایت كند و نه علمى كه بعضى از مردم را از بعضى دیگر جدا سازد؟ در آن موقع از هم تمیز داده مى‏شوید و امتحان مى‏دهید و غربال خواهید شد.[1]

بنابراین مومنان در دوره سرگردانی و حیرت، چاره‌ای جز تمسک به قرآن و نصوص و اسناد رسیده از پیامبر(صلی الله علیه و آله) و اهل بیت (علیهم السلام) را ندارند. پیامبر (صلی الله علیه و آله) به امیرالمومنین (علیه السلام) می‌فرماید:

یا علی! عجیب‌ترین ایمان و قوی‌ترین یقین از آن قومی ‌در آخرالزمان است که پیامبر خدا را درک نکرده اند و امامشان هم غایب است و به سیاهی (نوشته شده) بر سپیدی (کاغذ) ایمان می‌آورند.[2]

همچنین به سبب پیچیدگی تشخیص حق از باطل و درهم‌آمیختگی آن دو، زمینه انحراف از دین به تمامی ‌فراهم است، امام باقر (علیه السلام) می‌فرماید:

اى شیعه آل محمّد! حتما باید پاك شوید همچون سرمه كه در چشم پاك مى‏شود كه آدمى داخل شدن سرمه را به چشمش می‌فهمد ولى نمی‌فهمد كى از چشم او بیرون می‌رود و این چنین خواهد شد كه مردى شب را به صبح می‌رساند در حالى كه بر جادّه امامت ما است و روز را به شب می‌رساند در حالى كه از راه راست خارج شده است و صبح را شب می‌کند در حالى كه بر جادّه امر ما است و شب را صبح می‌کند در حالى كه از راه خارج شده است.[3]

یا علی! عجیب‌ترین ایمان و قوی‌ترین یقین از آن قومی ‌در آخرالزمان است که پیامبر خدا را درک نکرده اند و امامشان هم غایب است و به سیاهی (نوشته شده) بر سپیدی (کاغذ) ایمان می‌آورند.

[1] . صدوق، کمال الدین وتمام النعمه، ج2،ص 348، ح36.

[2] . صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج1، ص 288، ح 8.

[3] . نعمانی، کتاب الغیبه، ص 206و 207، ح12.