ویژگی های مطلوب یک «جوان مؤمن و انقلابی» از منظر حضرت آیت الله خامنه ای (مدظله العالی)
1.- متقی بودن
مهمترین ویژگی ای که جوان باید به آن دست یابد، تقواست. با وجود این صفت در جوان، او بزرگترین سرمایه را برای رسیدن به موفقیت های دنیوی و اخروی خواهد داشت
2- دنبال تحصیل علم بودن
تحصیل علم یکی از مهمترین ویژگی هایی است که جوانان باید به دنبال آن باشند: «جوان ها امروز باید سه نکته را حتماً دنبال کنند. یکی از آن سه نکته، تحصیل علم است. عزیزان من! از تحصیل علم، ذره ای فروگذار نکنید و آن را قدر بدانید. علم می تواند، زندگی شخص شما را، ملت شما، جهان را به شکل مطلوب بسازد، همان طور که می تواند جهان را ویران کند.»
نیروی جوانی این امکان را به جوان میدهد تا بتواند تلاش و کوشش زیادی برای رسیدن به علم داشته باشد: «تحصيل، اعم از تحقيق و كارهاى علمى هم هست. چون اين نيرو در جوانان هست، بايستى در كار تحصيل علم خيلى تلاش كنند.»
علت تاکید ایشان بر مقوله علم در میان جوانان، وابستگی «اقتدار درونی» کشور به آن است که با تاکیدات ایشان و تبدیل شدن «علم و دانش» به گفتمان غالب جامعه این عنصر از عوامل اقتدار کشور شکل گرفت: « دربارهی دانش، در این ده دوازده سال گذشته حرفهای زیادی زده شد و بحمدالله اثر کرد»
3- بصیر بودن و آگاهی سیاسی داشتن
یکی از ویژگی های اساسی جوان مؤمن و انقلابی، بصیرت داشتن و آگاهی داشتن نسبت به مسائل سیاسی داخل و خارج کشور است: «جوان ها امروز باید سه نکته را حتماً دنبال کنند…و نکته سوم آگاهی سیاسی است.آگاهی سیاسی از جمله مسائلی است که رژیم هایی مثل رژیم منحوس پهلوی ، از آن واهمه داشتند و از این که دانشجویان به سراغ مباحث و آگاهی های سیاسی بروند می-هراسیدند، لذا نمی گذاشتند این امر تحقق بپذیرد،»
این موضوع با توجه به پیچیده تر شدن اوضاع در جهان ضرورتی مضاعف پیدا میکند، ضرورتی که شاید در ابتدای انقلاب کمتر احساس میشد: «جوانِ اوّلِ انقلاب احتياج به تحليل نداشت و تحليل نميخواست، همهچيز برايش روشن بود، چون همهچيز را خودش به چشم خود ديده بود؛ حضور آمريكايىها را، قساوت آمريكايىها را، ساواكِ دستآموزِ آمريكايىها را، امّا امروز شما بايد فكر كنيد، تحليل كنيد، دقّت كنيد؛ صِرف [گفتن با] زبان نباشد؛ معلوم باشد چرا ملّت ايران با استكبار مخالف است؛ چرا با رويكردهاى ايالاتمتّحدهى آمريكا مخالف است؛ اين بيزارى ناشى از چيست؛ اين را جوانِ امروز بايستى بدرستى و با تحقيق بفهمد.»
4- نقش آفرینی کردن در عرصه های مورد نیاز کشور
جوان مؤمن و انقلابی نسبت به عرصه های گوناگون کشور احساس مسئولیت دارد و خود را نسبت به اوضاع و اتفاقات کشور بی تفاوت نمی بیند: «حال باید ببینیم یکی از اساسی ترین وظایف هر جوان که در دوران دانشجویی و تحصیل به سر میبرد یا به امور دیگر مشغول است، چیست؟ به نظر من از اساسی ترین وظایف این است که این روحیهی دفاع، احساس مسئولیت و تکلیف در مقابل این کشور و آرمان های آن را در خود زنده نگه دارد.
در این رابطه ایشان به دو مقوله مهم اشاره میکنند: «عمل به اندازه» و «عمل بهنگام». «لحظهها را بايد شناخت. اگر چنانچه انسان وقتشناس نباشد، نداند كدام كار را در كجا بايد انجام داد، ممكن است خطاهاى بزرگى از انسان سر بزند.»« افراط نبايد باشد، تفريط هم نبايد باشد. توجه كنيد كه افراط هم همان اندازه ضرر ميزند كه تفريط. عمل نكردن يقيناً مضر است، عمل افراطآميز هم به همان اندازه مضر است؛ مراقب باشيد. شور انقلابى را اندكى نبايد كاهش داد. انگيزهى انقلابى بايد روزبهروز در دلهاى من و شما افزايش پيدا كند. اين كوههاى گوناگون مشكلاتى كه بر سر راه مستضعفين عالم قرار دارد، جز با قدرت عزم و ارادهى پولادين مؤمن برداشته نخواهد شد.» «جوانهاى انقلابى بدانند؛ همان طور كه كنارهگيرى و سكوت و بىتفاوتى ضربه ميزند، زيادهروى هم ضربه ميزند؛ مراقب باشيد زيادهروى نشود.»
البته باید توجه داشت که رفتارها و اعمال انقلابی و مؤمنانه نیز باید در چارچوب قوانین کشور انجام بگیرد و بروز حرکتی به دور از این موازین صحیح نخواهد بود.یکی از عرصه های اقدامات جوانان در سال جاری که با نام «اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی» نامیده شده است، پرداختن به فعالیت های فرهنگی خودجوش است که رهبر معظم انقلاب نیز در دیدار ابتدای سال جاری نیز به آن اشاره کردند: « امّا آنچه نقطهی مهمتر عرض من است، خطاب به جوانهایی است که در سرتاسر کشور فعّالیّتهای فرهنگی را به صورت خودجوش شروع کردند که بحمدالله خیلی هم وسیع شده است. من میخواهم بگویم آن جوانهایی که در تهران، در شهرهای گوناگون، در استانهای مختلف، در خود مشهد، در بسیاری از شهرهای دیگر کار فرهنگی میکنند، با ارادهی خودشان، با انگیزهی خودشان ـ کارهای بسیار خوبی هم از آنها ناشی شده است که از بعضی از آنها ما بحمدالله اطّلاع پیدا کردیم ـ کار را هرچه میتوانند بهطور جدّی دنبال کنند و ادامه بدهند. بدانند که همین گسترش کار فرهنگی در بین جوانهای مؤمن و انقلابی، نقش بسیار زیادی را در پیشرفت این کشور و در ایستادگی ما در مقابل دشمنان این ملّت، ایفا کرده است.
5- اهل ورزش بودن
یکی از توصیه های همیشگی ایشان به جوانان ورزش کردن و حفظ آمادگی جسمانی است. « اگر در يك جمله كوتاه از من بپرسند كه شما از جوان چه مىخواهيد؟ خواهم گفت: تحصيل، تهذيب و ورزش.»
ایشان در دیدار اخیر خود با بسیجیان کسب مجموع این ویژگی ها را به جوانان توصیه نمودند:«جوانِ امروز احتياج دارد به دين، به تقوا، به علم، به نشاطِ كار، به امانت، به عفّت، به [انجام] خدمات اجتماعى و به ورزش؛ اينها خصوصيّاتى است كه جوانِ امروز به آن احتياج دارد و شما عزيزان بسيجىِ من انشاءالله توفيق انجام اين كار را داشته باشيد. »