زن و مرد با انتخاب همسر، سفر پر فراز و نشيبي را آغاز مي‏کند که شمار زيادي از اعضاي جامعه به ويژه نسل‏هاي بعدي را در بر خواهد گرفت. خانواده به مثابه نخستين پايگاه آموزش و پرورش، اساسي‏ترين عامل شکل‏گيري شخصيت و هويت فرزندان مي‏باشد. به همين لحاظ هر گونه نارسايي و يا ناهنجاري در ساختار خانواده مي‏تواند در روند رشد و پرورش کودکان تأثير کاملاً نامطلوبي داشته باشد.

امروزه ثابت شده است به همان ميزاني که فضاي خانواده مه‏آلود باشد ، بهداشت رواني فرزندان نيز به همان نسبت در معرض خطر و آسيب قرار مي‏گيرد. در صورتي که خانواده‏ها فلسفه وجودي خود را به بوته فراموشي بسپارند و يا اصولاً ندانند با چه هدفي تشکيل يافته‏اند، چهره مقدس خانواده خدشه‏دار گرديده و ستيزه‏جويي‏ها، مجادله‏ها، طردها و قهرها، تأييدها و تکذيب‏هاي ناروا و نابخردانه بر فضاي خانه بال خواهد گشود و در اين ميان والدين که عهده‏دار مديريت، هدايت و اداره امور خانوادگي مي‏باشند به کلي نقش و نفوذ منطقي و ارشادي خود را از دست خواهند داد.

در يک چنين خانواده‏هايي فرزندان احساس آرامش و ايمني نداشته و با مشاهده نابساماني‏هاي موجود در خانه، مدام نگران آينده‏شان مي‏باشند.

در اينجا بايد اين نکته را متذکر شد که محيط و شرايط خانوادگي مي‏تواند عاملي تشويق کننده و يا بازدارنده در زندگي فرزندان باشد. خانواده‏هايي که افراد آن با هم هستند، با هم کار و تفريح مي‏کنند، همياري و در امور مختلف رايزني و اتفاق نظر دارند نوجواناني با اعتماد به نفس بالا خواهند داشت.

اما کودکان و نوجواناني که در خانواده‏هايي پرتنش همراه با سوءظن و عيب‏جويي‏هاي هميشگي رشد مي‏کنند و بزرگ مي‏شوند در پيدايي و تشخيص هويت خويش دچار سردرگمي و تناقض شده و بسيار شده که به بيراهه مي‏روند.البته دختران به علت آسيب پذيري بالاتر ،تاثير بيشتري مي گيرند. برآورده نشدن نيازهاي شخصيتي و اجتماعي نوجوانان در حد معقول، مشکلات فراوان رفتاري براي آنان و بخصوص دختران نوجوان در پي خواهد داشت.
دختران نوجوان در شرايط نامساعد و ناسازگار خانوادگي فشار بيشتري احساس کرده و در معرض ظلم و آسيب‏هاي بيشتر روحي و رواني نسبت به پسران نوجوان قرار دارند.

در سنين نوجواني که مرحله شکل‏گيري شخصيت و آماده شدن براي ورود به عرصه‏هاي مختلف زندگي است و بايد از حمايت‏ها و راهنمايي‏هاي عاطفي پدر و مادر بهره‏مند گردد، چنانچه يک دختر نوجوان احساس ناامني و بي‏پناهي کند دچار انواع اختلالات رفتاري و شخصيتي خواهد شد.

الگوپذيري کودکان از پدر و مادر آغاز وبه پذيرش نقش‏هاي جنسي در دوران بلوغ و پس از آن مي‏انجامد. با فقدان و يا قطع روابط سالم و اصولي خانوادگي فرآيند هويت‏يابي دچار اختلال خواهد شد.

مشاجرات دائمي ميان پدر و مادر يا ساير افراد خانواده موجب برهم خوردن تعادل عاطفي در دختران مي‏شود و آنان همواره در اضطراب و ترس زندگي خواهند نمود چرا که دائما نگرانند که مبادا اين منازعات و تنش‏ها باعث محروميت‏شان از محبت مادر يا پدر بشود.

به همين دليل پدران و مادران آگاه بايد توجه داشته باشند که تشنج در محيط خانوادگي منتهي به تشويش، فشار رواني، ناامني و ميل به افکار ناسالم در دختران نوجوان خواهد شد.

تعارضات ميان اعضاي خانواده بر وحدت و يگانگي آن لطمه زده و موجب بروز پرخاشگري و زوال آن مي‏گردد. در چنين خانواده‏هايي، يک دختر نوجوان احساس خواهد کرد که به خانواده‏اش تعلق ندارد، آنها را الگوي خوبي براي تبعيت نخواهد دانست و به رفتارهاي متعارض و ناسازگار کشانده خواهد شد. اهميت اين قضيه آن چنان است که مي‏توان گفت نوجوانان دختر داراي مسائل شخصي و ناسازگاري‏هاي بيشتر عمدتا در خانواده‏هاي پرمشاجره مشاهده مي‏شوند و به همين لحاظ است که بايد دانست در هر دوره و جامعه‏اي که نهاد خانواده رو به ضعف و سستي نهاده، بنيادهاي اخلاقي و اجتماعي در کل جامعه متزلزل خواهد شد و در اين ميان نقش دختران نوجوان به عنوان مادران و همسران آينده، نقشي بسيار مهم و اساسي در شکل‏گيري آينده جوامع خواهد بود.

منبع : آفتاب