« و الصَّدقَةُ ظِلٌّ »، صدقه، سایه است. حالا شاید در این دنیا هم نداشته باشیم، امّا همان‌طور که انبیاء هم برای این دنیا نمی‌خواستند و صدقه را برای دفع بلا و جلب رزق نمی‌دادند، در باب روایات داریم: فردای قیامت که اوضاع خیلی بدی است، صدقاتی که در دنیا داده شده، به صورت سایه برایمان درمی‌آید. شما در راهپیمایی روز قدس دیدید که نه پاهایمان برهنه بود و نه گرمای آن‌چنانی بود، امّا چگونه سخت بود، حالا فردای قیامت را تصوّر کنید که صحراست، حتّی دارد که بعضی عریان هستند - که خداوند برای کسی نیاورد - یعنی دیگر کفن هم ندارند. بعد این بدن در آن صف‌های طولانی می‌سوزد. این، یک عذابی است که در روایت دارد: گاهی این‌قدر سخت می‌شود که طرف فریاد می‌زند و می‌گوید: خدایا! اگر بناست من در جهنّم هم بروم، ملکی که قرار است از من سؤال و جواب کند، سریع‌تر بیاید و من از این قائله خلاص شوم.

یک مرتبه یادم باشد روایتش را بخوانم، خیلی سخت است. واقعاً اگر انسان روایتش را بخواند، اشک‌آور است. اصلاً مو به بدن انسان سیخ می‌شود و خدا برای انسان نیاورد. آن‌جا هیچ کس، هیچ کس را نمی‌شناسد. آبی هم نیست روی سر من و شما بریزند، عطشمان بخوابد. یک موقعی انسان از درد می‌افتند، بعد دومرتبه بإذن الله قوّه‌ای می‌گیرد و بلند می‌شود، دو مرتبه، سینه‌خیز و به دست و پا می‌رود، «کالکلب منها البایه» انسان، عین سگانی که زبانشان را بیرون می‌آورند، مثل چهارپا، راه می‌رود؛ یعنی دیگر پایش، قدرت ندارد. زبانش از عطش له له می‌زند. «والأجسامه عریان» و بدن‌ها عریان است. خلاصه یک چیزهایی بیان می‌کند که واقعاً وحشتناک و دردآور است. اصلاً انسان اسمش را هم می‌شنود، به شدّت وحشت می‌کند.

لذا فرمودند: یکی از خصایص صدقه این است که کسانی که زیاد صدقه می‌دهند، بالای سرشان یک سایه‌بانی می‌آید. دیدید بعضی جاها ابری که می‌شود، شرجی می‌شود امّا ابر آن‌جا، ابر شرجی هم نیست، خنک است. یک عدّه خاصّی این‌طورند که زیر سایه‌اند و آن‌های دیگر دارند این‌ها را می‌بینند. آرزو می‌کنند که زیر این سایه بروند امّا نمی‌توانند چون این بالا سر خود این‌هاست و هر جا بروند با آن‌هاست، کس دیگر نمی‌تواند زیرش برود. پس فرمود: «وَ الصَّدَقَةَ ظِلٌّ ».

می‌دانید یکی از خصایص صائمین این است که از آتش دور نگه داشته می‌شوند. لذا عزیزان! روزه‌های مستحبّی زیاد بگیرید.

اگر می‌خواهید بدن‌هایتان در قبر نپوسد، غسل جمعه را فراموش نکنید، البته گفتند: به این شرط که کسی گناه کبیره نکند. گناه‌های صغیره امکان دارد از روی خطا و … بوده باشد و رفع شود. غسل جمعه هم این‌طور نباشد که یک هفته انجام بدهد و یک هفته انجام ندهد، بلکه جمعه هر هفته مقیّد باشد که غسل کند که این، به شرط عدم ارتکاب کبائر، سبب سالم نگه داشتن بدن می‌شود.

اگر می‌خواهید بدن‌هایتان نسوزد، روزه‌های متسحبّی زیاد بگیرید.

اگر کسی روزه‌های مستحبّی زیاد بگیرید، حتّی در همین دنیا هم این‌طور می‌شود. علّامه سیّد محمّدحسین حسینی طهرانی در کتاب شریفشان آوردند که آقا سیّد هاشم حداد، نعل اسب درست می‌کرد. یک مرتبه انبری که ایشان با آن، نعل را در آتش قرار می‌دادند تا داغ شود، در آتش افتاد. ایشان ناخودآگاه دستشان را در آتش کردند و آن را بیرون آوردند. شاگرد ایشان که این صحنه را دید، جیغ زد، فرار کرد و رفت. وحشت کرد که چگونه ایشان دستش را در آن آتش می‌برد و به راحتی درمی‌آورد، بدون این که دستش بسوزد -  البته آقا به ایشان عتاب کرده بود که نباید جلوی شاگردش این کار را انجام می‌داد، ولی ایشان هم این کار را ناخودآگاه انجام داده بود و اصلاً برای خودنمایی نبوده است. چون اگر انسان بخواهد برای خودنمایی این کار را انجام بدهد که اصلاً باخته است. تمام بدبختی انسان از این‌جا شروع می‌شود. اولیاء خدا خودنمایی نمی‌کنند -

یکی از عوامل، روزه‌های مستحبّی است. ایشان هم خیلی روزه مستحبّی می‌گرفت.

روزه دوشنبه‌ها، پنج‌شنبه‌ها، اوّل، نیمه و آخر ماه و برخی از مناسبت‌های خاص که بیان شده، مستحبّ است که خود این، سپری برای آتش خواهد بود، « و الصَّومُ جُنّةٌ ».

من بارها بیان کردم که ما نمی‌دانیم عاقبت چه کسی به خیر می‌شود و عُجب، بدترین گناه کبیره مؤمنین است که فکر کند خودش چیزی شده است. امّا اگر انسان، عُجب نگیرد خوب است که بداند این‌ها که متأسّفانه در ماه مبارک هم روزه نمی‌گیرند، به تعبیری بدن‌هایشان را مستعد برای آتش جهنّم کردند، چون پروردگار عالم می‌فرماید: « و الصَّومُ جُنّةٌ ».

1.         امام على (ع): روزى رسول خدا (ص) براى ما خطبه اى ايراد كرد و فرمود: اى مردم ! همانا ماه با بركت و رحمت و آمرزش به شما روى آورده است اين ماه نزد خدا بهترين ماه است و روزهايش بهترين روزها و شبهايش بهترين شبها و ساعتهايش بهترين ساعات در اين ماه شما به ميهمانى خدا دعوت شده ايد و در زمره بهره مندان از كرامت خداوند قرار گرفته ايد در اين ماه نفسهاى شما تسبيح خداست و خواب شما عبادت است و اعمال شما پذيرفته و دعايتان به اجابت مى رسد من برخاستم و عرض كردم: اى رسول خدا! بهترين عمل در اين ماه چيست ؟ پيامبر فرمود: اى اباالحسن ! بهترين عمل در اين ماه خويشتندارى از حرامهاى خداى عزوجل است. (ميزان الحكمه حديث 7449 )

2.         امام باقر (ع): رسول خدا (ص) در آخرين جمعه ماه شعبان براى مردم خطبه اى ايراد كردابتدا حمد و ثناى الهى گفت و سپس فرمود: اى مردم ! همانا ماهى بر سر شما سايه افكنده كه درآن شبى هست بهتر از هزار ماه آن ماه رمضان است كه خداوند روزه خود را در آن واجب كرده و يك شب نماز نافله در اين ماه را برابر با هفتاد شب نماز نافله در ديگر ماهها قرار داده است. (ميزان الحكمه حديث 7450 )

3.         رسول خدا (ص) سه روز مانده از ماه شعبان ، به بلال دستور مى داد در ميان مردم جار بزندپس مردم را جمع مى كرد و بر منبر مى رفت و حمد و ثناى خدا مى گفت و مى فرمود: اى مردم !همانا اين ماه به شما روى آورده و آن سرور همه ماههاست در آن شبى وجود دارد كه از هزارماه بهتر است در اين ماه درهاى دوزخ بسته و درهاى بهشت گشوده مى شود هر كه اين ماه رادريابد و آمرزيده نشود خداوند او را (از رحمت خود) دور گرداند. (ميزان الحكمه حديث 7451 )

4.         پيامبر خدا (ص): در آخرين روز ماه شعبان ، براى مردم خطبه اى ايراد كرد و فرمود: اى مردم ! ماه بزرگى بر شما سايه افكنده است ، ماهى مبارك ، در اين ماه شبى هست كه عمل (عبادت ) در آن از هزار ماه عمل (عبادت ) بهتراست اين ماه آغازش رحمت است و ميانش آمرزش و پايانش رهايى از آتش. (ميزان الحكمه حديث 7452 )

5.          پيامبر خدا (ص): رمضان ، بدين سبب رمضان ناميده شده است كه گناهان را مى سوزاند. (ميزان الحكمه حديث 7441)

6.         پيامبر خدا (ص): نگوييد: رمضان ، چون رمضان يكى از نامهاى خداى متعال است بلكه بگوييد: ماه رمضان. (ميزان الحكمه حديث 7442)

7.         پيامبر خدا (ص): در نخستين شب ماه رمضان ،درهاى آسمان گشوده مى شود و تا آخرين شب آن بسته نمى شود. (ميزان الحكمه حديث 7443)

8.         پيامبر خدا (ص): اگر بنده ارزش ماه رمضان را بداند، آرزو مى كند كه سراسر سال ، رمضان باشد. (ميزان الحكمه حديث 7444)

9.         پيامبر خدا (ص): در هنگام فرا رسيدن ماه رمضان ،سه بار فرمود: سبحان اللّه ! به پيشواز عجب ماهى مى رويد؟ و عجب ماهى به شما روى مى آورد؟ (ميزان الحكمه حديث 7445)

10.     امام صادق (ع)  از سفارشهاى آن حضرت به فرزندانش در هنگام حلول ماه رمضان: جانهاى خود را به تلاش و كوشش وا داريد ، زيرا در اين ماه روزيها قسمت و اجلها نوشته مى شود و در آن نام هاى ميهمانان خدا كه بر او وارد مى شوند ، نوشته مى گردد در اين ماه شبى هست كه عمل (عبادت ) در آن از عمل (عبادت ) هزار شب بهتر است. (ميزان الحكمه حديث 7446)

11.     امام سجاد (ع): در هنگام حلول ماه رمضان ، چنين دعا مى كرد: ستايش خدايى را كه دين خود را به ما ارزانى داشت و ما را به آيين خويش (اسلام ) اختصاص داد و در راههاى احسان و نيكى خود در آورد ، تا با نعمت و احسان او آن راهها را به سوى خشنوديش بپيماييم ، ستايشى كه آن را از ما بپذيرد و به وسيله آن از ماخشنود گردد و ستايش خدايى را كه ماه خود ، رمضان ، ماه روزه و ماه اسلام و ماه پاكيزگى و ماه تصفيه و ماه قيام (به عبادت و شب زنده دارى ) را يكى از اين راهها قرار داد. (ميزان الحكمه حديث 7447)

12.     از دعاى آنحضرت در وداع با ماه رمضان : بدرود اى بزرگترين ماه خدا و اى عيد اولياى خدا ، بدرود اى (گرامى ترين ) اوقاتى كه (باما) همراه بودى و اى بهترين ماه در ميان ديگرروزها و ساعتها بدرود اى ماهى كه آرزوها درآن نزديك و اعمال و كردارها (ى نيك ) در آن منتشر است ، بدرود اى همدمى كه وجودش گرامى و فقدانش دردآور و اميدى كه از دست دادنش رنج آور است بدرود اى ماهى كه براى گنهكاران بس طولانى بودى و در دلهاى مؤمنان بس پرشكوه. (ميزان الحكمه حديث 7448)

عوامل مختلفي همچون , نداشتن هدف , نداشتن برنامه صحيح , ضعف و سستي اراده , داشتن افكار

منفي و عدم توجه به توانايي ها و استعدادهاي خويش , خودكم بيني و غيره در ايجاد كم حوصلگي

نقش دارند. بنابراين براي مبارزه با اين روحيه و كاهش يا از بين بردن آن بايد با توجه به هر يك از عوامل

تأثيرگذار, راه و روش مناسب و راه كار عملي خاصي را اتخاذ كرد,

بدين منظور به نكات و مطالب زير توجه كنيد:

1. قبل از هر چيز با توجه به توانايي ها و استعدادهاي خويش هدفي معقول و قابل دسترسي و مطابق با

شرايط و امكانات موجود براي خود ترسيم نماييد (مثلا” در ميان مدت هدف «گرفتن مدرك ليسانس در

رشته ادبيات عرب

2. به منظور رسيدن به هدف مورد نظر از يك برنامه مدون و جدول زمان بندي شده اي استفاده كنيد. روي

يك ورق كاغذ, روزهاي هفته را در يك ستون و ساعات شبانه روز را در ستوني ديگر يادداشت كرده

كارهاي مختلف را - مطالعه , كلاس , استراحت , خواب , غذا خوردن , خواب , ورزش , نماز و عبادت و… -

در ساعت و زمان خاصي نوشته و پس از تنظيم , آن را فراروي خود قرارداده , سعي كنيد طبق برنامه و

جدول تهيه شده به انجام كارها و فعاليت هاي شبانه روزي بپردازيد.

3.  توجه داشته باشيد براي اوقات فراغت خود نيز برنامه ريزي كرده و در جدول تهيه شده , وقتي را به آن

اختصاص دهيد و در ساعت مقرر در طول روز يا هفته به آن بپردازيد

4. در صورتي كه احساس مي كنيد در راه انجام فعاليت هاي مختلف ; درس و مطالعه و… سست اراده

شده ايد, با خود شرط كنيد طبق برنامه تدوين شده عمل كنيد و در غير اين صورت خود را جريمه كنيد -

مثلا” كمك به صندوق صدقات يا گرفتن روزه و… .

5. اگر افكار منفي و احساس ضعف و خودكم بيني باعث كم حوصلگي شما شده است , با به خاطر

آوردن توانايي ها و استعدادها و موفقيت هاي گذشته خويش و توجه به نقاط قوت زندگي , يأس و

نااميدي نسبت به آينده را به اميدواري و خوشبيني نسبت به آينده تبديل كنيد

6. ياد خدا و توجه و توكل به ذات مقدس لايزال الهي و طلب كمك و ياري از او نقش مؤثري در ايجاد آرامش

و اميد به آينده دارد, بنابراين ياد و توجه و توكل به خداوند را در انجام كارها فراموش نكنيد.

تجربه نشان داده است، براى حل اين مشكل نمى‏توان تنها به رهنمودهاى كتبى و غيابى بسنده كرد و

اين مسأله، مانند بسيارى از مشكلات روانى ديگر، به ارتباط مستمر با مشاور نيازمند است؛

کارنامه‌ام

پر از تقلب و گناه

خط خطی سیاه

هیچ وقت درسخوان نبوده‌ام ولی

در شب تولدت

مثل کاج

توی طاق نصرت محله کار کرده‌ام

شاخه‌های خشک داربست را

بهار کرده‌ام

*

راستی دو روز قبل

سرزده به خانه‌ی دل امید - همکلاسی‌ام - سر زدی

ولی چرا

به خانه‌ی حقیر قلب من نیامدی؟

رد شدم، قبول

ولی به من بگو

کی به من اجازه‌ی عبور می‌دهی؟

راستی اگر ببینمت

به من هر چه خواستم می‌دهی؟

کارنامه‌ی مرا

دست راستم می‌دهی؟

نا امید نیستم ولی به خاطر خدا

از کنار نمره‌های زیر ده عبور کن!

ای عصاره گل محمدی!

فصل امتحان سخت ما ظهور کن !