بشارتی که قرآن به گنهکاران پشیمان میدهد
الَّذِینَ عَمِلُواْ السَّیَِّاتِ ثُمَّ تَابُواْ مِن بَعْدِهَا وَ ءَامَنُواْ إِنَّ رَبَّکَ مِن بَعْدِهَا لَغَفُورٌ رَّحِیمٌ. (153- اعراف) کسانی که گناه کردند اما بعد پشیمان شده و به واقع توبه کنند و ایمان بیاورند، یعنی از عقاید گذشته خود که ریشه گناهانشان بوده دست شسته و باورهای خود را بر اساس اسلام قرار دهند؛ خداوندی که بسیار آمرزنده و رحیم است از گناهانشان در گذشته و سعادت دنیا و آخرت آنها را تضمین میکند. هر چند توبه و بازگشت به آغوش مهر پروردگار برای همه ممکن است اما نباید پنداشت که هر بازگشتی با یک استغفاری که به زبان جاری میشود محقق میگردد. توبه شرایطی دارد که پشیمانی قلبی و جبران کاستیهای گذشته(4) از شرایط آن است.
وقتی آژیر شیطان را شنیدید به پناهگاه خدا بروید
وَ إِمَّا یَنزَغَنَّکَ مِنَ الشَّیْطَانِ نَزْغٌ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ إِنَّهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ(200- اعراف) زمانی که آژیر خطر به صدا در میآمد گویندهای با صدای دلهرهآورش چنین میگفت: توجه! توجه! علامتی که هم اکنون میشنوید اعلام خطر یا وضعیت قرمز است بعد میگفت محل کار خود را ترک و به پناهگاه بروید. بلافاصله بعد از پیام او صدای آژیر گوش خراشی در همه جا طنین انداز میشد و مردمی را میدیدی که با دستپاچگی و سرعت خاصی برای حفظ جان خود به سوی محل امنی در حال دویدناند. قطعاً خیلی مضحک و خنده دار خواهد بود که کسی در این وضعیت قرار بگیرد و به جای فرار به سوی پناهگاه در معرض خطر بایستد و زیر لب مدام تکرار کند «من به پناهگاه میروم». این داستان بسیار شبیه جریانی است که قرآن کریم نقل میکند. قرآن میفرماید: وقتی وسوسه شیطان را حس کردید به خدا پناه ببرید(6) که او هم به خواسته شما ترتیب اثر میدهد و هم اینکه میداند شما را چگونه نجات دهد. پناه بردن به خدا باید با تمام وجود باشد درست به مانند همان مضطر زیر بمباران؛ والا اگر بایستد و مدام بگوید اعوذ بالله اعوذ بالله کاری از پیش نخواهد برد. دو چیز در این دنیا میتواند مانع نزول عذاب الهی شود که یکی از آن دو رفت و دیگری همچنان در دست شماست به آن خوب چنگ بزنید و محکم آن را بگیرید. بعد فرمودند: آن امانی که از دست شما رفت رسول خدا صلی الله و علیه و آله بود و آن دیگری که همچنان در بین شماست استغفار است و بعد همین آیه را تلاوت کردند تا دلیل سخنشان را هم ذکر کرده باشند.
کدام آیه قرآن کریم میفرماید برای انجام هرکاری انشاء الله بگویید؟
پروردگار کریم در آیات 23 و 24 سوره کهف سفارش میفرماید: «وَ لا تَقُولَنَّ لِشَیْءٍ إِنِّی فاعِلٌ ذلِکَ غَدا. إِلاَّ أَنْ یَشاءَ اللَّه…»؛ و هیچگاه با قاطعیت مگو که فردا چنین کاری را انجام خواهم داد، مگر آنکه آنرا وابسته به خواست و مشیت پروردگار نمایی.
از این آیه میتوان برداشت کرد که گفتن انشاء الله در هر کاری مطلوب است.
علاوه بر این، آیات بسیاری وجود دارند که همین عبارت «انشاء الله» در آنها به نقل از خود پروردگار و پیامبرانش آمده است.[1]
آیات قرآن در نهج البلاغه
نهج البلاغه در ۱۲۱ مورد به طور صریح به آیات قرآن کریم استشهاد نموده و یا اقتباس کرده است:
۱ـ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلاَّ إِبْلِیسَ. (خطبه ۱)
۲ـ اِنَّکَ مِنَ الْمُنْظَرِینَ اِلى یَوْمِ الْوَقْتِ الْمَعْلُومِ. (خطبه ۱)
۳ـ وَ لِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَیْتِ مَنِ اسْتَطاعَ إِلَیْهِ سَبِیلاً، وَ مَنْ کَفَرَ فَإِنَّ اللَّهَ غَنِیٌّ عَنِ الْعالَمِینَ. (خطبه ۱)
۴ـ تِلْکَ الدَّارُ الْآخِرَهُ نَجْعَلُها لِلَّذِینَ لا یُرِیدُونَ عُلُوًّا فِی الْأَرْضِ وَ لا فَساداً وَ الْعاقِبَهُ لِلْمُتَّقِینَ. (خطبه ۳)
۵ـ اِحْدَی الْحسْنَیَیْنِ. (خطبه ۲۳)
۶ـ تِبْیاناً لِکُلِّ شَیْءٍِ. (خطبه ۸۵)
۷ـ ما فَرَّطْنا فِی الْکِتابِ مِنْ شَیْءٍ. (خطبه ۱۸)
۸ـ وَ لَوْ کانَ مِنْ عِنْدَ غَیْرِ اللَّهِ لَوَجَدُوا فِیهِ اخْتِلافاً کَثِیراً. (خطبه ۱۸)
۹ـ قُلْ تَمَتَّعُوا فَإِنَّ مَصِیرَکُمْ إِلَى النَّارِ. (خطبه ۲۸)
۱۰ـ کَاَنَّما یُساقُونَ إِلَى الْمَوْتِ وَ هُمْ یَنْظُرُونَ. (خطبه ۳۹)
۱۱ـ وَ یَنْجُو الَّذِینَ سَبَقَتْ لَهُمْ مِنَ اللهِ الْحُسْنى. (خطبه ۵۰)
۱۲ـ لَقَدْ ضَلَلْتُ إِذاً وَ ما أَنَا مِنَ الْمُهْتَدِینَ. (خطبه ۵۷)
۱۳ـ وَ أَنْتُمُ الْاَعْلَوْنَ وَ اللَّهُ مَعَکُمْ، وَ لَنْ یَتِرَکُمْ أَعْمالَکُمْ. (خطبه ۶۵)
۱۴ـ وَ لَتَعْلَمُنَّ نَبَأَهُ بَعْدَ حِینٍ. (خطبه ۷۰)
۱۵ـ کُلُّ نَفْسٍ مَعَها سائِقٌ وَ شَهِیدٌ. (خطبه ۸۴)
۱۶ـ فَأَیْنَ تَذْهَبُونَ. (خطبه ۸۶)
قرآن و نهج البلاغه گنجینه ارزشمندی برای استخراج آموزههای نحوه زندگی در شهر است
حجت الاسلام و المسلمین ” مهدی قرائتی ” رییس ستاد اقامه نماز در جلسه هماندیشی با مسئولین سازمان زیباسازی گفت: قرآن و نهج البلاغه گنجینه ارزشمندی برای استخراج آموزههای تربیتی، نحوه زندگی در شهر و مردم داری است. باید با مد نظر قرار دادن نیازهای روز جامعه و مخاطبان آیهها و مطالب با کمک علام بصری و نمادهای قابل فهم برای همگان، استفاده کرد.
وی ادامه داد: بهرهگیری از جملات قصار و حکیمانه به زبان فارسی تاثیر شگرفی در فهم مخاطب از موضوع خواهد داشت. رعایت سادگی و تطبیق ظاهر و باطن پیام مهمترین اصل به شمار میرود همچنین نباید از نظر دور نگه داشت که هر پیام ومفهمومی باید با سلیقه و ظرفیتهای جامعه به اصطلاح بومی سازی شود.
رییس ستاد اقامه نماز تصریح کرد: برخی از تصاویر ماندگار نظیر شهیدی که در با پیکر خونی در حال عبادت است، تداعی کننده پیامهایی هستند که برای انتقال آن چندین جمله به کار نمی آید. باید از این تصاویر در انتقال مفاهیم ارزشمند انقلابی، دینی و شهری استفاده کرد.